Competentie: Doelgericht besturen
Iemand die de competentie doelgericht besturen bezit, kan operationele doelen goed formuleren en uitdragen. Deze competentie wordt dan gebruikt als leidraad voor het eigen handelen en het aansturen en beïnvloeden van anderen.
Gedragsbeschrijvingen van doelgericht besturen
- Maakt duidelijk welke doelstellingen moeten worden gerealiseerd.
- Weet anderen achter geformuleerde doelstellingen te krijgen.
- Geeft aan wat en hoe doelstellingen moeten worden gerealiseerd.
- Is consistent in zijn handelen.
Doelgericht: ‘…Het moet die kant op…’
Als je het aantrekkelijk vindt om een heldere koers uit te zetten, een duidelijk doel voor ogen te houden bij wat je doet, een helder uitvoeringsplan op poten te zetten en je doelen op een consistente manier te realiseren, als je anderen op die manier mee weet te krijgen, als je niet geneigd bent om bij tegenwind je eindbestemming aan te passen, als je het belangrijk vindt om op alle fasen van een project invloed uit te oefenen, dan beschik je over de competentie doelgericht besturen.
Ontwikkel- en leervragen voor de competentie doelgericht
- Wat zijn goede doelstellingen?
- Hoe maak ik mijn medewerkers duidelijk wat van hen verwacht wordt in relatie tot het bereiken van gestelde doelstellingen?
- Waarom lukt het niet om de gestelde doelstellingen na te streven?
Ontwikkeltips voor doelgericht werken
Tijdens het werk
- Bespreek met je team de teamdoelstellingen en zoek samen naar de kritische succesfactoren.
- Bespreek met een coach je sterke en minder sterke punten op het gebied van doelgericht besturen en maak een persoonlijk ontwikkelingsplan.
- Bekijk na afloop van een project hoe je tot de bereikte resultaten bent gekomen; wat ging goed en wat kan beter?
- Maak een zo levendig mogelijke mentale voorstelling van het doel dat je wilt bereiken: wanneer is het resultaat voltooid?, wat is er dan gebeurd?, wie zijn er bij betrokken?, hoe is het proces verlopen?, etc. Doe dit samen met anderen en wissel de belevenissen uit. Welke nieuwe inzichten levert dit op en wat kun je er mee voor de te ondernemen activiteiten?
- Doelstellingen worden concreet als je ze formuleert met behulp van de SMART-criteria (specifiek, meetbaar, acceptabel, realistisch en tijdgebonden).
Buiten het werk
- Als je jezelf wilt gaan bekwamen in doelgericht besturen, kun je binnen een vereniging activiteiten naar je toetrekken waarvoor je eindverantwoordelijk bent. Door doelen te stellen en deze te communiceren naar de verenigingsleden kun je ervaring opdoen.
- Vraag feedback aan mensen die ervaring hebben met leidinggeven over je aanpak en bereikte resultaten.
Doelgericht werken in de praktijk
Het vermogen om doelgericht te zijn, draait om consistentie en duidelijke communicatie. Door heldere doelstellingen te formuleren en deze actief te delen met je team, zorg je voor betrokkenheid en draagvlak. Met een gestructureerde aanpak kun je doelgericht werken en anderen inspireren om hetzelfde te doen.
Coachingstips voor doelgericht besturen
- Moedig de medewerker aan om doelstellingen SMART te formuleren zodat ze duidelijk en concreet worden. Laat hem vervolgens om de mening van collega’s vragen over zijn formuleringen.
- Vraag de medewerker doelen op te delen in kleine en praktische doelen. Doelen zijn beter te bereiken in kleine stappen dan in een grote stap. Ook het formuleren van tussendoelen die als evaluatiemoment kunnen dienen, zorgen voor meer duidelijkheid en overzicht.
- Als de medewerker moeite heeft met het specifiek en meetbaar maken van de doelen, help hem dan door het stellen van vragen als:
- Waarom stel je dit doel, wat wil je ermee bereiken?
- Wat bedoel je precies met…?
- Wat is de streefdatum?
- In welke stappen is het te bereiken doel op te delen?
- Wat moet er allemaal gebeuren om het doel te bereiken? Hoe pak je dat aan?
- Wie heb je nodig om het doel te bereiken en wat kunnen ze doen?
- Hoe controleer je of je op de goede weg zit?
Mate van ontwikkelbaarheid
Doelgericht besturen is goed te ontwikkelen. Doelgericht besturen is het op strategisch niveau stellen van doelen en het maken van plannen op de langere termijn. Het gaat er met name om kritisch te zijn met het formuleren van doelen (doelen zijn breed en tijdloos) en doelstellingen (specifiek, meetbaar, realistisch en tijdgebonden).
Relatie met andere competenties
Doelgericht besturen is een verbijzondering van plannen en organiseren en samenbindend leiderschap. Naast het goed kunnen formuleren van doelen is het van belang dat deze doelen steeds als uitgangspunt dienen bij het eigen handelen en tijdens het aansturen van anderen.